ခန္းတြင္းေကာက္ရိုးမွိဳ စိုက္ပ်ိဳးျခင္း Indoor Cultivation of Paddy-straw Mushroom (အပိုင္း-၁)

PMK Mushroom Research Centre
(Since 1975)

Paddy-straw Mushroom
Volvariella volvacea (Bulliard:Fries) Singer

ခန္းတြင္းေကာက္ရိုးမွိဳ စိုက္ပ်ိဳးျခင္း
Indoor Cultivation of Paddy-straw Mushroom

(အပိုင္း-၁)

အေဆာက္အဦး
* ခန္းတြင္းစိုက္ပ်ိဳးဖို႔အတြက္ အေဆာက္အဦး လိုအပ္ပါတယ္။ လိုအပ္တဲ့ အပူခ်ိန္နဲ႔ စိုထိုင္းဆ ကိုထိန္းထားနိဳင္ဖို႔ပါ။ ျပင္ပက ေရာဂါေတြလည္း မဝင္ေရာက္နိဳင္ေအာင္လို႔ေပါ့။
* တစ္ခုရွိတာက အဲ့အေဆာက္အဦးထဲမွာ စင္ငါး
စင္ရွိတယ္ ဆိုပါစို႔။ ငါးစင္စလုံး မွိဳစာထည့္ ပိုးသန္႔
တၿပိဳင္တည္း စိုက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
* ဒါ့ေႀကာင့္ ေန႔စဥ္ မွိဳလိုခ်င္သပဆိုရင္ ပုံစံတူ အ
ေဆာက္အဦး ငါးလုံးေလာက္ေတာ့ ေဆာက္ရမွာ
ျဖစ္ပါတယ္။
* ကုန္က်စရိတ္ သက္သာတဲ့ စံမဳွိတဲတစ္လုံးကို
ေအာက္ပါအတိုင္း ေဆာက္လုပ္နိဳင္ပါတယ္။

မွိဳတဲ
* စံမွိဳတဲအျဖစ္ အလ်ား ၈-မီတာ အနံ ၅-မီတာ
ေဆာက္ပါ။ အဝင္တံခါးကို ေလကြယ္တဲ့ဖက္က
တစ္ေပါက္တည္းေဖါက္ပါ။
စံအေနနဲ႔ ေဖၚျထားတာပါ။ အလ်ား အနံကို မိမိ
အိမ္ဝင္း ျခံဝင္း အေနအထားေပၚမူတည္ျပီး
ေဆာက္နိဳင္ပါတယ္။
* ျပဴတင္းေပါက္ ေဖါက္စရာ မလိုပါ။ ဒါေပမဲ့ မွိဳခူး
ရင္ အလင္းေရာင္ရေစဖို႔ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ရင္ လြယ္ကူေစဖို႔ ျပဴတင္းေပါက္ ေဖါက္လိုက ေဖါက္
ထားနိဳင္ပါတယ္။
* အမိုးအကာအားလုံးကို မိမိေဒသထြက္ ထန္း
ရြက္ သမန္းရြက္ ေကာက္ရိုး ဝက္လံ သက္ကယ္
မ်ားနဲ႔ ေဆာက္နိဳင္ပါတယ္။ ပလတ္စတစ္ မိုးကာ
စနဲ႔လည္း ေဆာက္လို႔ရပါတယ္။ အညာေဒသ ဆိုရင္ေတာ့ ေႏြရာသီ အပူလြန္မွာကိုေတာ့ ဂရု
စိုက္ရပါလိမ့္မယ္။
* ထရံကာ အေဆာက္အဦးနဲ႔လည္း ေဆာက္
နိဳင္ပါတယ္။
* သတိထားဖို႔ကေတာ့ ေႏြရာသီ March to May အပူခ်ိန္ ၃၅ ထက္ပိုတဲ့ အရပ္ေဒသေတြမွာ
သြပ္မိုးသြပ္ကာ အေဆာက္အဦးေတြ မေဆာက္
ဖို႔ပါပဲ။
* အတြင္းေဘးပတ္ပတ္လည္ရယ္ အထက္မ်က္
ႏွာက်က္ရယ္ကို ပလတ္စတစ္အထူ ဒါမွမဟုတ္
ေဖါ့ျပားနဲ႔ ထပ္မံကာရံထားေပးနိဳင္ရင္ မွိရုံရဲ႕ စို ထိုင္းဆကို ပိုၿပီးထိန္းထားေပးနိဳင္တာမို႔ ေငြေႀကး အခက္အခဲမရွိသူမ်ား ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္။
* စိုထိုင္းဆ ထိန္းထားနိဳင္ဖို႔ မွိဳတဲေအာက္ေျခကို
ို သဲ ဒါမွမဟုတ္ အုတ္ခဲက်ိဳးနဲ႔သဲ ခင္းထားေပးနိဳင္
ရင္ အလြန္ေကာင္းပါတယ္။ သဲေျမ သဲႏွဳံးေျမ ႏွဳံး
ေျမမွာ ဆိုရင္ေတာ့ လုပ္စရာ မလိုပါဘူး။
* လုပ္ေပးနိဳင္ရင္ ေကာင္းေပမဲ့ ေငြကုန္ေႀကးက် မ်ားသမို႔ သံမံသလင္းခင္းစရာ မလိုအပ္ပါဘူး။
* ဒါဆို မိမိမွိဳတဲဟာ ျပင္ပအလင္းေရာင္စူးစူး
မဝင္နိဳင္တဲ့ ျပင္ပတိုက္ခတ္ေနတဲ့ေလ မဝင္နိဳင္
တဲ့ အတြင္းအပူခ်ိန္နဲ႔ စိုထိုင္းဆကို ေကာင္း
ေကာင္းထိန္းထားေပးနိဳင္တဲ့ တဲျဖစ္ပါျပီ။
* အေဆာက္အဦးျပင္ပမွာ မေဖါက္ထုံးကန္ေလး
တစ္ခု ထားေပးရပါမယ္။ မွိဳတဲအတြင္းကို ဝင္မယ္
ဆိုရင္ အဲ့ဒီ့ထုံးကန္ကိုနင္းျပီးမွဝင္ပါ။
* အေကာင္းဆုံးကေတာ့ မွိဳတဲအတြင္းစီးဖို႔ ဖိနပ္ကို သီးျခားစီစဥ္ထားေပးပါ။

မွိဳစင္
* အခုေဖၚျပထားတဲ့ မွိဳတဲအတြင္းမွာ မွိဳစင္ႏွစ္စင္
ေဆာက္ပါ။
* မွိဳစင္ႏွစ္စင္ တစ္စင္နဲ႔တစ္စင္ ၁-မီတာျခားပါ။
မွိဳခူး သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ မွိဳစာသယ္ထုတ္ အလုပ္
ေတြ လြယ္လြယ္ကူကူ လုပ္ေဆာင္နိဳင္ေအာင္
လို႔ပါ။
* အဲ့ မွိဳစင္မ်ားဟာ မွိဳတဲရဲ႕ေဘး နံရံမ်ားနဲ႔လည္း
၁-မီတာစီ ကြာပါေစ။
* မွိဳစင္ေတြရဲ႕ အနံက ၁-မီတာ အလ်ားကေတာ့
၆-မီတာ ရွိရပါမယ္။
* မွိဳစာေတြကို ေကာင္းစြာ ထမ္းမ ထားနိဳင္ဖို႔
အလ်ား ၆-မီတာကို ၂-မီတာစီျခားျပီး ပကာ ေမ်ာ ဝါး အသုံးျပဳ တိုင္စိုက္ပါ။
* ေက်ာက္တိုင္စိုက္လည္း ရပါတယ္။ သံထည္
နဲ႔ေတာ့ မေကာင္းပါဘူး။
* စင့္ေတြကို ၀.၅ မီတာ ျခားျပီး ေဆာက္ပါ။ ၃-ဆင့္ထိ ေဆာက္နိဳင္ပါတယ္။
* အခင္းကို ဝါးေသးေသး ေျဖာင့္ေျဖာင့္ သုံးရင္ ရပါတယ္။ ၇ - ၁၀ စင္တီမီတာ ျခားျပီး ခင္းသြား ပါ။
* မွိဳတစ္ခါစိုက္ျပီးတိုင္း ပိုးသန္႔ သန္႔ရွင္းေရး လုပ္ရလြယ္ေအာင္ သံနဲ႔ အေသမရိုက္ပါနဲ႔။ ပလတ္စတစ္ ေလွ်ာ္ႀကိဳးနဲ႔ တုတ္ေႏွာင္ထားပါ။
* ေမ်ာ ဒါမွမဟုတ္ ဝါးနဲ႔ေဆာက္ထားတဲ့ မွိဳစင္ေတြဟာ ေနာက္ပိုင္းက် မွိဳေရာဂါေတြ စြဲကပ္လာနိဳင္ပါတယ္။ အထူးသတိထားပါ။
ခန္းတြင္းေကာက္ရိုးမွိဳ စိုက္ပ်ိဳးျခင္း
Indoor Cultivation of Paddy-straw Mushroom

(အပိုင္း - ၂)

မွိဳစာမ်ား
* ေကာက္ရိုးမွိဳစိုက္ဖို႔ မွိဳစာ စပ္နည္းတခ်ိဳ႕ကို
ေဖၚျပေပးလိုက္ပါတယ္။ အထူးသတိေပးလို
တာက ဒါေတြကို တရားေသ မမွတ္ဖို႔ပါပဲ။ မိမိ
ေဒသမွာရွိတဲ့ အပင္ထြက္ပစၥည္း ဘာနဲ႔မဆို
စိုက္ပ်ိဳးနိဳင္တာကို သိထားရပါမယ္။
* ေကာက္ရိုး ၄၀ : ဝါေစ့ခြံ ၄၀ : ႏြားေခ်းမွဳန္႔ ၂၀
* ေကာက္ရိုး ၄၀ : ကဒ္စကၠဴ ၄၀ : ျမင္းေခ်းမွဳန္႔
၂၀
* ေကာက္ရိုး / ရိုးျပတ္ ၉၀ : ႏြား / ျမင္း / ကြ်ဲ
ေခ်းမွဳန္႔ ၁၀
* ေကာက္ရိုး ၅၀ : ဝါေလ ၅၀
* ေကာက္ရိုး ၄၅ : ေဗဒါ ၄၅ : ဖြဲနဳ ၁၀
* ေဗဒါ ၇၀ : ကဒ္စကၠဴ ၂၀ : ဖြဲနဳ ၁၀
* ငွက္ေပ်ာရြက္လယ္ေႀကာ ၉၀ : ဂ်ဳံဖြဲနဳ ၁၀
* ဒါေလးေတြက ပုံစံအေနနဲ႔ ေဖၚျပတာပါ။ ထပ္ ၿပီး အသိေပးလိုတာက မွိဳဆိုတာက ေဆြးေျမ့စား
ပင္ Saprophytes ေတြပါ။ ဒါ့ေႀကာင့္ ခြ်င္းခ်က္ အနည္းငယ္ကလြဲၿပီး ဘာေဆြးေျမ့ပ်က္ဆီးနိဳင္ တဲ့ အပင္ထြက္ပစၥည္းနဲ႔မဆို စိုက္ပ်ိဳးနိဳင္ပါတယ္။
* အခ်ိဳးေတြကိုလည္း မိမိေဒသရဲ႕ အေပါအမ်ား ေပၚ မူတည္ျပီး ေရာစပ္နိဳင္ပါတယ္။ ထြက္ရွိလာ
တဲ့ အေပၚမူတည္ၿပီး ဂရုတစိုက္ မွတ္သားထား
ဖို႔ေတာ့ လိုအပ္ပါတယ္။ ရလဒ္ကိုလည္း တစ္
ႀကိမ္တည္း တစ္ခါတည္းလုပ္ျပီး ေကာက္ခ်က္မ
ခ်ဖို႔ မွာပါရေစ။

မွိဳစာျပင္ဆင္ျခင္း
* ေကာက္ရိုးနဲ႔ စိုက္မယ္ ဆိုပါစို႔။ အဲ့ေကာက္ရိုး
ေတြကို ၇ - ၁၀ စင္တီမီတာႀကား စင္းပါ။ ၁ - ၂
နာရီႀကာ ေရစိမ္ပါ။ မေဖါက္ထုံး ၂ ရာခိုင္ႏွဳန္း
ေရာထည့္ပါ။ ၿပီး ေရစစ္ပါ။
* ေရစစ္ထားတဲ့ ေကာက္ရိုးေတြကို တျခား မိမိ
ထည့္လိုတဲ့ ျဖည့္စြက္စာေတြ ေရာထည့္ၿပီး သမ
ေအာင္ ေမႊေပးပါ။
* သံမံသလင္းေပၚ / ပလတ္စတစ္ အခင္းစေပၚ
ပုံထားၿပီး fermentation ျဖစ္ေအာင္ ပလတ္စ
တစ္စနဲ႔ လုံေအာင္ အုပ္ၿပီးႏွပ္ထားပါ။
* ႏွပ္ထားတဲ့ မွိဳစာပုံရဲ႕ အျမင့္ဟာ ၁-မီတာထက္
ပို မျမင့္ပါေစနဲ႔။
* မွိဳစာပုံရဲ႕ အစိုဓာတ္ဟာ စိုထိုင္းဆ ၇၅ - ၈၀
ရာခိုင္ႏွဳန္း ရွိေနရပါမယ္။
* မွိဳစာပုံရဲ႕ ခ်ဥ္-ငံဓာတ္ကေတာ့ ၇ - ၈ မွာ ရွိေနရ
ပါမယ္။
* ပတ္ဝန္းက်င္ ရာသီဥတုေပၚမူတည္ၿပီး ၂ - ၃
ရက္ေျမာက္တဲ့ေန႔မွာ ဒီမွိဳစာပုံရဲ႕ အပူခ်ိန္ဟာ
၄၀ - ၅၀ စင္တီဂရိတ္ထိ တက္လာပါလိမ့္မယ္။
ထက္ေအာက္လွန္္ သမေအာင္ ေမႊေပးပါ။
* အထူးသတိထားဖို႔က မွိဳစာေတြထဲကို ဓါတု
ေျမႀသဇာေတြ အားေဆးေတြ မထည့္ဖို႔ပါ။ ကြ်န္
ေတာ္က ဒါေတြသုံးတာ ဆန္႔က်င္ပါတယ္။

မွိဳစင္မ်ားေပၚ မွိဳစာတင္ျခင္း
* မွိဳစာေတြကို မွိဳစင္ေတြေပၚမတင္ခင္ မွိဳစင္ ဆင့္
တိုင္းရဲ႕ ႀကမ္းခင္းေတြေပၚ ေရစိမ္ ေရစစ္ထားတဲ့
ေကာက္ရိုးေတြကို ဖင္ျပန္ေခါင္းျပန္ မထူမပါး ခင္း
ေပးရပါမယ္။
* ေကာက္ရိုးမရရင္ ေဗဒါ ႀကံႀကိတ္ဖတ္ ငွက္
ေပ်ာရြက္ ရွင္ေမြးလြန္း ဒါေတြ အသုံးျပဳနိဳင္ပါ
တယ္။
* ႏွပ္ၿပီးတဲ့ မွိဳစာေတြကို ရာသီဥတု အေျခအေန
ေပၚမူတည္ၿပီး ေႏြ - မိုး ရာသီမွာဆိုရင္ ၈ - ၁၀
စင္တီမီတာအထူ ေဆာင္းရာသီမွာေတာ့ ၁၂ - ၁၅ စင္တီမီတာအထူ ပုံေပးပါ။
* မွိဳစာပုံတဲ့အခါ နင္းကန္္သိပ္သည္းသြားေအာင္
မဖိရ ပြလြန္းရြလြန္းေအာင္လည္း ဖြဖြေလး မ ထည့္ရ။ အေနေတာ္ေလးသာ ဖိေပးပါ။
* အထူးသတိျပဳရမွာက ခန္းတြင္းမွိဳ စိုက္ပ်ိဳးတဲ့
အခါ မွိဳစင္ေတြအားလုံး တျပိဳင္တည္း စိုက္ရမွာ
ျဖစ္ပါတယ္။ ခ်န္ထားလို႔မရပါဘူး။
* ဘာ့ေႀကာင့္လဲဆိုေတာ့ မွိဳတဲအတြင္းမွာ မွိဳစင္
၅-စင္ ရွိၿပီး ၃-စင္ပဲ စိုက္မယ္ ဆိုပါစို႔။ ဒီ ၃-စင္ကို
ေရေႏြးေငြ႔လႊတ္ ပိုးသန္႔ၿပီးစိုက္ရပါမယ္။ အဲ့ဒီလို
ပိုးသန္႔စိုက္ၿပီး ေနာက္ ေလးငါးဆယ္ရက္ႀကာမွ က်န္ ၂-စင္ကို စိုက္မယ္ဆိုရင္ ဒီႏွစ္စင္ကို ဘယ္
လိုပိုးသန္႔မလဲ။ စဥ္းစားႀကည့္ပါ။
* အရင္ ၃-စင္က မွိဳမွ်င္ေတြပြါးေနၿပီ ဒါမွမဟုတ္
မွိဳကထြက္ေနၿပီ။ ဒါဆို ခုစင္ေတြကို ဘယ္လို ေရ
ေႏြးေငြ႔လႊတ္ ပိုးသန္႔မလဲ။ ေရေႏြးေငြ႔ လႊတ္လိုက္
တာနဲ႔ အပူခ်ိန္ေတြ အမ်ားႀကီး တက္လာၿပီး ပြါး မ်ားေနတဲ့ မွိဳမွ်င္ေလးေတြ ထြက္စျပဳေနတဲ့ မွိဳလုံး
ေလးေတြ ပ်က္ဆီးကုန္ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

*****
ခန္းတြင္းေကာက္ရိုးမွိဳစိုက္ပ်ိဳးျခင္း
Indoor Cultivation of Paddy-straw Mushroom

(အပိုင္း-၃)

ပိုးသန္႔ျခင္း
* မွိဳစင္ေတြေပၚ မွိဳစာေတြ ျဖည့္-ခင္းၿပီးရင္ မွိဳခန္း
တံခါးေတြကို အလုံပိတ္ျပီး ေရေႏြးေငြ႔လႊတ္ ပိုး
သန္႔ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
* ေရေႏြးေငြ႔လႊတ္ထားတဲ့ အခန္းတြင္းအပူခ်ိန္
ဟာ ၆၀ - ၆၅ စင္တီဂရိတ္အတြင္း ရွိေနရပါမယ္။
* ေရေႏြးေငြ႔လႊတ္ျခင္းကို မွိဳတဲအက်ယ္အဝန္း ကို ခ်ိန္ဆၿပီး ေပပါ ၁ - ၂ လုံး အသုံးျပဳ အခန္း တြင္းကို ပိုက္မ်ားနဲ႔ ဆက္သြယ္ျပီး ေဆာင္ရြက္
နိဳင္ပါတယ္။
* ဒီလိုပါပဲ ေရေႏြးေငြ႔ကိုလည္း အခန္းအက်ယ္ အဝန္းေပၚ မူတည္ျပီး ၁၂ - ၂၄ နာရီႀကာ လႊတ္ ၵေပး ရမွာျဖစ္ျပီး ၿပီးရင္ ရပ္လိုက္ပါ။
* အခန္းတြင္းအပူခ်ိန္ ျပန္က်လာပါလိမ့္မယ္။
၃၅ အထိ က်လာျပီဆိုရင္ေတာ့ မွိဳစာေတြထဲကို
မွိဳမ်ိဳးေတြ ထည့္ပါ။

မွိဳမ်ိဳးထည့္ျခင္း
* မွိဳမ်ိဳးထည့္တာကို လူတစ္ဦး ႏွစ္ဦးနဲ႔သာ
ေဆာင္ရြက္ပါ။ လူတကာေခၚ မထည့္ခိုင္းပါနဲ႔။
* မွိဳစင္ေတြေပၚက မွိဳစာေတြအေပၚ မွိဳမ်ိဳးထည့္တဲ့
အခါ တစ္ေနရာနဲ႔ တစ္ေနရာ ၁၅ - ၂၀ စင္တီမီ
တာျခားျခားၿပီး ထည့္သြားပါ။
* မွိဳစာအေပၚ မွိဳမ်ိဳးေတြ ပီးစလြယ္ က်ဲပက္ခ်ျခင္း ထက္ လက္ညွိဳးေလးနဲ႔ ၂ - ၃ စင္တီမီတာ အနက္ ေဖါက္ၿပီး မွိဳမ်ိဳး သင့္ရုံထည့္ ေနာက္ မွိဳစာနဲ႔ ျပန္ဖုံး
ေပးပါ။
* မွိဳမ်ိဳးကို မိမိကိုယ္တိုင္ ထုတ္လုပ္ထားတာကို
အသုံးျပဳပါ။ ဒါမွမဟုတ္ တတ္သိနားလည္သူ
မ်ား ထုတ္ေပးထားတဲ့ ဆင့္ပြါးမဟုတ္တဲ့ မ်ိဳးကို
သုံးပါ။
* မွိဳစင္တစ္ခုလုံး မ်ိဳးထည့္ၿပီးရင္ မွိဳစာေတြအေပၚ
ကို သန္႔ရွင္းတဲ့ သတင္းစာစကၠဴနဲ႔ ဖုံးအုပ္ထား
ေပးပါ။ ေနာက္ ထပ္ျပီး ပလတ္စတစ္စနဲ႔ ထပ္
အုပ္ထားေပးပါ။ စိုထိုင္းဆကို ေကာင္းေကာင္း
ႀကီးထိန္းနိဳင္ျပီး မွိဳမ်ိဳးပြါးမ်ားနွဳန္းေကာင္းတာကို
ေတြ႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
* မ်ိဳးထည့္ၿပီးရင္ေတာ့ အခန္းရဲ႕ အပူခ်ိန္က
၃၂ - ၃၅ အတြင္းမွာ ရွိေနရပါမယ္။
* မ်ိဳးအတြက္ ဖုန္းဆက္လာတာေတြ မ်ားေနပါ တယ္။ မ်ိဳးေကာင္းမ်ိဳးသန္႔ရရွိဖို႔အတြက္ ေနာက္ ပိုင္း culture media ေရာင္းေပးဖို႔ ဒါမွမဟုတ္
grain spawn ေရာင္းေပးျပီး ကိုယ္တိုင္ မ်ိဳးထုပ္
ထုတ္နိဳင္ဖို႔ ေဆာင္ရြက္ေပးပါ့မယ္။
* ဒါမွ ကြ်န္ေတာ္လည္း ဝင္ေငြေလးရ ကိုယ္ဝါသ နာပါတဲ့ ဒီလုပ္ငန္းအတြက္ research မ်ားမ်ား လုပ္နိဳင္ ရလဒ္ေတြကို ျဖန္႔ေဝေပးနိဳင္မွာ ျဖစ္ပါ တယ္။
* research အတြက္ ပင္စင္လစာေလးနဲ႔က ေတာ့ ဘာမွ မလုပ္နိဳင္ပါဘူး။ လုပ္ခ်င္တာေတြ
မလုပ္ရလို႔ အခ်ိန္ကုန္ အသက္ေတြသာ ႀကီးႀကီး သြားပါတယ္။
* လူေတာ္လူေကာင္းေတြကိုေတာ့ tissue culture ထိ ပညာေပးမယ္လို႔ ရည္မွန္းထားပါ
တယ္။

မ်ိဳးျပန္႔ပြါးျခင္း
* မွိဳမ်ိဳးေတြ ထည့္ၿပီးတဲ့အခါ အဲ့ဒီမ်ိဳးေတြ ပြါးမ်ား
မွိဳစာေတြတစ္ခုလုံးအေပၚ ျပည့္သြားဖို႔က ၃ - ၄
ရက္ေလာက္အခ်ိန္ႀကာပါတယ္။
* ဒီလိုမ်ိဳးျပန္႔ပြါးေနခ်ိန္မွာ ေရနဲ႔ အလင္းေရာင္
မလိုအပ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ေလဝင္ေလထြက္က
ေတာ့ ေကာင္းေနရပါမယ္။
* ၄-ရက္ေက်ာ္သြားၿပီဆိုရင္ေတာ့ မွိဳခန္းအတြင္း
မီးေခ်ာင္းနဲ႔ အလင္းေရာင္ေပးနိဳင္ပါတယ္။ တစ္ခု
ရွိတာက အလင္းေရာင္ရွိေနမယ္ဆိုရင္ မွိဳလုံး
ေတြရဲ႕ အေရာင္ဟာ မည္းလာနိဳင္ပါတယ္။ ျဖဴ
ျဖဴလိုခ်င္ရင္ေတာ့ မွိဳခူးခ်ိန္ သန္႔ရွင္းေရး ဝင္ခ်ိန္
ကလြဲၿပီး မီးပိတ္ထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေလဝင္
ေလထြက္ကေတာ့ ေကာင္းေနရပါ့မယ္။
* ဒီအခ်ိန္ မွိဳပုံေတြအေပၚမွာ မ်ိဳးမည္ခြဲျခားဖို႔
ခက္ခဲတဲ့ Actinomycetes ဝင္ မွိဳရိုင္းေတြ ထြက္
လာတတ္ပါတယ္။ စိုးရိမ္စရာ မလိုအပ္ပါဘူး။
မိမိထည့္ထားတဲ့ ေကာက္ရိုးမွိဳမ်ိဳးေတြ ဆက္
လက္ပြါးမ်ားေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
* အဲ့ ၄-ရက္ေန႔ေျမာက္မွာ ဖုံးအုပ္ထားတဲ့ စကၠဴနဲ႔ ပလတ္စတစ္စကို ဖယ္လိုက္ပါ။ sprayer နဲ႔ ေရ
မွဳန္ေလးေတြကို ေလထုအတြင္း ပက္ျဖန္းေပးပါ။
မွိဳပုံေတြအေပၚ တိုက္ရိုက္ လုံးဝမျဖန္းပါနဲ႔။
* ပလတ္စတစ္စကိုဖယ္ ေရမွဳန္ေလးေတြ ေပး
ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ မွိဳရိုင္းေတြရွိရင္ ေပ်ာက္
ကြယ္သြားပါလိမ့္မယ္။

မွိဳထြက္ရွိျခင္း
* သင့္ေလ်ာ္-လိုအပ္တဲ့ အေျခအေနမ်ားရရင္
၅ - ၇ ရက္ ေရာက္လာတဲ့အခါ မွိဳစာေတြအေပၚ မွာ မ်ားျပားလွတဲ့ မွိဳလုံးျဖဴ့ျဖဴေလးေတြကို စတင္ ေတြ႔ရွိလာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
* မွိဳလုံးေလးေတြ ေကာင္းစြာဖြ႔ံၿဖိဳးႀကီးထြားလာဖို႔
အပူခ်ိန္နဲ႔ စိုထိုင္းဆကို အထူးဂရုစိုက္ရပါမယ္။
* မွိဳလုံးေလးေတြ ႀကက္ဥ ဘဲဥပုံရွိလာရင္ ခူး ဆြတ္ဖို႔ အေကာင္းဆုံး ျဖစ္ပါတယ္။
* အရြယ္မေရာက္ေသးတဲ့ မွိဳလုံးေလးေတြ မထိ
ခိုက္ေအာင္ ဓါးခြ်န္းေလးနဲ႔ အသာအယာခူးဆြတ္ ရပါမယ္။
* အထူးသတိထားရမဲ့ အခ်က္ကေတာ့ မွိဳခူးေန
စဥ္ အပူခ်ိန္ ရုတ္ခ်ည္းနိမ့္က်မသြားေစဖို႔ ျဖစ္ပါ
တယ္။
ခန္းတြင္းေကာက္ရိုးမွိဳစိုက္ပ်ိဳးျခင္း
Indoor Cultivation of Paddy-straw Mushroom

အပိုင္း (၄)

ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ျခင္း
* မွိဳစိုက္ခန္းအတြင္း အပူခ်ိန္ဟာ ၂၃ - ၃၄ ဒီဂရီ
စင္တီဂရိတ္အတြင္း ရွိေနရပါမယ္။
* အေကာင္းဆုံးကေတာ့ ၂၉ - ၃၂ ဒီဂရီ စင္တီဂ ရိတ္အတြင္း ရွိေနဖို႔ပါပဲ။

အစိုဓာတ္
* မွိဳစိုက္ခန္းအတြင္း စိုထိုင္းဆဟာ ၈၅ - ၉၅ ရာ
ခိုင္ႏွဳန္းအတြင္း ရွိေနရပါမယ္။ မွိဳစာေတြအတြင္း
အစိုဓာတ္ကေတာ့ ၆၅ - ၇၀ ရာခိုင္ႏွဳန္း ရွိရပါ
မယ္။
* သတိထားရမဲ့ အခ်က္ကေတာ့ စိုထိုင္းဆ တိုးေစဖို႔ ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ ေရမွဳန္ေလး
ေတြကို sprayer နဲ႔ ေလထုတြင္း ပက္ျဖန္းေပးရ
မွာျဖစ္ၿပီး မွိဳပုံ မွိဳလုံးေလးေတြေပၚ တိုက္ရိုက္
မပက္ျဖန္းမိေစဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အလင္းေရာင္
* မွိဳစာေတြအတြင္း မ်ိဳးထည့္ၿပီး ၆-ရက္အထိ အလင္းေရာင္မလိုအပ္ပါဘူး။ ေနာက္ပိုင္းမွသာ
အလင္းေရာင္ မွဳန္မႊားမႊား လိုအပ္ပါတယ္။ မီး
ေခ်ာင္းရဲ႕ အလင္းေရာင္ဟာ အေကာင္းဆုံးပါပဲ။
* ေန႔အခ်ိန္ မွိဳစိုက္ခန္းအတြင္း အလင္းေရာင္
ျပင္းအားဟာ 50-lux ကေန 100-lux အတြင္း
ရွိေနမယ္ဆိုရင္ အလင္းေရာင္ေပးဖို႔ မလိုအပ္ ေတာ့ပါဘူး။

ေလဝင္ေလထြက္
* ေလဝင္ေလထြက္ ရွိေစဖို႔ ျပင္ပေလ တိုက္ခတ္မွဳ႕မရွိ ေလၿငိမ္ေနတဲ့ အခါမ်ိဳးမွာ မွိဳခန္းရဲ႕ ျပဴတင္းေပါက္ေတြကို ဖြင့္ထားေပးနိဳင္
ပါတယ္။
* ဒါေပမဲ့ အထူးသတိျပဳရမွာက ခန္းတြင္း-ခန္းျပင္ အပူခ်ိန္ဟာ သိပ္ျခားနားေနမယ္ဆိုရင္
(သိပ္ျခားနားေနမယ္ဆိုရင္) ဒါမွမဟုတ္ ျပင္ပမွာ
ေလမျငိမ္ပဲ ေလတိုက္ေနမယ္ (ေလတိုက္ေန မယ္) ဆိုရင္ေတာ့ မွိဳခန္းတံခါးေတြကို ပိတ္ထား
ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
* မွတ္သားထားရမဲ့အခ်က္ကေတာ့ ေလဝင္ေလ
ထြက္ကေတာ့ရွိေနေစရပါမယ္။ ဒါေပမဲ့ အခန္း တြင္း အပူခ်ိန္ကိုေတာ့ ေျပာင္းလဲသြားေစနိဳင္တာ
မ်ိဳး မျဖစ္ေစဖို႔ပါပဲ။

= * = * = * =