ခန္းျပင္ေကာက္ရိုးမွိဳ စိုက္ပ်ိဳးနည္းအေပၚ ေလ့လာသုံးသပ္ခ်က္ႏွင့္ ဘဝအေတြ႔အႀကဳံ (အပိုင္း-၁)

ခန္းျပင္ေကာက္ရိုးမွိဳ စိုက္ပ်ိဳးနည္းအေပၚ
ေလ့လာသုံးသပ္ခ်က္ႏွင့္ ဘဝအေတြ႔အႀကဳံ

(အပိုင္း-၁)

ဒီေန႔ နိဳင္ငံေတာ္မွာ အဓိကစိုက္ပ်ိဳးေနတာက
ေတာ့ ေကာက္ရိုးမွိဳပါပဲ။ ေငြႏွင္းမွိဳ ေငြမိုးမွိဳ ျပည္
သာယာမွိဳ ႀကြက္နားရြက္မွိဳ ထပ္တစ္ရာမွိဳ ရွီတာကီမွိဳ ေမ်ာက္ေခါင္းမွိဳ လင္ဇီးမွိဳ စတာေတြ
လည္း စ္ုက္ႀကေပမဲ့ ေကာက္ရိုးမွိဳနဲ႔ယွဥ္ရင္ နည္း
ပါတယ္။

ေကာက္ရိုးမွိဳ စိုက္ပ်ိဳးေနတာကို ေလ့လာႀကည့္
ျပန္ရင္လည္း အေဆာက္အဦးျပင္ပစိုက္ပ်ိဳးျခင္း
Outdoor cultivation နဲ႔ အမ်ားဆုံး စိုက္ပ်ိဳးေန
တာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါကလည္း ဒီနည္းက
အမ်ားသူငါ စိုက္နိဳင္တဲ့ ကုန္က်စရိတ္နည္းပါး
တဲ့စိုက္နည္းျဖစ္သလို နည္းပညာလည္း အမ်ား
ႀကီးမလိုအပ္လို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီ အေဆာက္အဦးျပင္ပစိုက္ပ်ိဳးျခင္းနည္းက
အမ်ားသူငါ အလြယ္တကူ စိုက္ပ်ိဳးနိဳင္တဲ့ နည္း
ျဖစ္ေပမဲ့ စံနစ္တက် ပိုးသန္႔စိုက္ပ်ိဳးရတဲ့နည္း
ေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။

ဒီလို စံနစ္မက် ပိုးသန္႔မွဳ႕ မရွိတဲ့ စိုက္ပ်ိဳးနည္း ျဖစ္တာမို႔ မွိဳထြက္မေသခ်ာ မွိဳမထြက္ ေရာဂါ
ေတြ အက်မ်ားတဲ့ ျပႆနာရပ္ေတြနဲ႔ မွိဳစိုက္
သူေတြ အျမဲရင္ဆိုင္ေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့
ေႀကာင့္ ဒါေတြဘာ့ေႀကာင့္ျဖစ္ရသလဲ ဘယ္လို
ရင္ဆိုင္ ကာကြယ္ရမလဲဆိုတာ ေကာင္းေကာင္း
နားလည္ထားဖို႔ လိုအပ္လွပါတယ္။

ေကာက္ရိုးမွိဳက စိုက္ရတာလြယ္တယ္။ ဆယ္
ရက္ေလာက္နဲ႔ မွိဳထြက္တယ္။ တျခားမွိဳေတြနဲ႔
ယွဥ္လိုက္ရင္ ကုန္က်စရိတ္ သိပ္နည္းတယ္
ဆိုျပီး မေလ့လာ မစူးစမ္းပဲ စိုက္ဖို႔ေတာ့ စိတ္မကူး
ပါနဲ႔။ ေငြတစ္သိန္းက်ပ္ရင္းျပီး ေငြ သုံးသိန္း ျပန္
ရဖို႔ မခက္သလို ငါးျပားတစ္ေစ့မွ ျပန္မရနိဳင္
ေအာင္လည္း အရင္းျပဳတ္ ဆုံးရွဳံးသြားနိဳင္ပါ
တယ္။

မွိဳဆိုတာက ေဆြးေျမ့စားပင္ Saprophytes ေတြ
ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆြးေျမ့ပ်က္ဆီးနိဳင္တဲ့ ဘယ္အရာ မ်ိဳးမဆို ေပၚမွာ မွိဳေပါက္နိဳင္ပါတယ္။ ခြ်င္းခ်က္ ေတြေတာ့ရွိတာေပါ့။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ သိထားရမွာ က ကိုယ္စိုက္တဲ့မွိဳက ေဆြးေျမ့စားပင္ ျဖစ္သလို တျခားေသာ ေရာဂါမွိဳေတြကလည္း ေဆြးေျမ့စား ပင္ေတြပဲျဖစ္တယ္ ဆိုတာပါပဲ။

ဒါေႀကာင့္ မွိဳစိုက္ဖို႔ အသုံးျပဳမဲ့ ေကာက္ရိုး ေဗဒါ
ငွက္ေပ်ာ ဝါေစ့ခြံ ေျမပဲခြံ ေကာ္ဖီေစ့ခြံ ႀကံႀကိတ္ ဖတ္ ေျပာင္း ဖြဲ ႏြားေခ်း ျမင္းေခ်း စတဲ့ ဘယ္အရာ
မဆို တျခားမွိဳရိုင္းေတြရဲ႕ Spores လို႔ေခၚတဲ့ မ်ိဳး
ေစ့မွဳန္ေတြ ပါရွိေနနိဳင္သလို မွိဳစိုက္တဲ့အခါ အစို
ဓာတ္ရွိေနေတာ့မွာမို႔ သူတို႔လည္း ေပါက္ပြါးလာ
ေတာ့မွာကေတာ့ အေသအခ်ာပါပဲ။

ဒါ့ေႀကာင့္ မွိဳစိုက္သက္တမ္း ႀကာေလေလ မွိဳေရာ
ဂါေတြကို မရွင္းေလေလ မွိဳေရာဂါမ်ိဳးစုံကို စု
ေဆာင္းမိလာေလေလ ျဖစ္လာရေတာ့တာပါပဲ။

ေငြႏွင္းမွိဳ ႀကြက္နားရြက္မွိဳ လင္ဇီးမွိဳ စတာေတြက
မွိဳစိုက္ထုပ္ေတြကို ေပါင္းအိုးႀကီးေတြနဲ႔ေပါင္းျပီး
ပိုးသန္႔စိုက္ပ်ိဳးႀကတာမို႔ ခန္းျပင္ေကာက္ရိုးမွိဳ
စိုက္တာေလာက္ မွိဳေရာဂါေတြမက်နိဳင္ပါဘူး။
ဒါေတာင္ အထုပ္ေပါက္သြားရင္ မ်ိဳးထည့္တာ
မသန္႔ရွင္းရင္ ေရာဂါက်နိဳင္ပါေသးတယ္။

ဒါေတြကို နားလည္ထားျပီဆိုရင္ေတာ့ ခန္းျပင္
ေကာက္ရိုးမွိဳစိုက္တဲ့အခါ ေရာဂါကင္းနိဳင္သမွ်
ကင္းတဲ့ ပင္ထြက္ပစၥည္းေတြကို အသုံးျပဳ စိုက္
ပ်ိဳးဖို႔ သတိျပဳနိဳင္ျပီေပါ့။

ဥပမာေျပာရရင္ မွိဳစိုက္ဖို႔ ေကာက္ရိုးကို အသုံး
ျပဳမယ္ဆိုရင္ မိုးမိအစိုဓာတ္ဝင္ ေအာက္ေဆာ္
နံေနတဲ့ ေကာက္ရိုးဆိုရင္ ဒါ မွိဳရိုင္းေတြက်ေန
တဲ့ ေကာက္ရိုးေပပဲဆိုတာ နားလည္နိဳင္ပါျပီ။
ေအာက္ေဆာ္နံတယ္ ဆိုတာက ပုပ္အဲ့အဲ့ ႏွစ္လိုဖြယ္ မရွိတဲ့ အနံ႔ေပါ့။ မွိဳရိုင္းေတြေႀကာင့္
ထြက္လာတဲ့အနံ႔ပါ။

ဒီလိုပါပဲ ျမင္းေခ်းႏြားေခ်း ဆိုရင္လည္း အမ်ား
ဆုံးေတြ႔ေနရတာက အမွိဳက္ေတြနဲ႔ စံနစ္မက်
ပုံထားတာေတြက မ်ားပါတယ္။ ဒါေတြကို ယူသုံးမယ္ဆိုရင္ ေသခ်ာေပါက္ မွိဳေရာဂါေတြ ပါလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ငါတို႔ ဒါေတြပဲ သုံးေနတာ
မွိဳထြက္ေနတာပဲလို႔ တခ်ိဳ႕က ဆင္ေျခေပးႀကပါ
တယ္။ မွန္ပါတယ္ မွိဳကေတာ့ ထြက္မွာပါပဲ။ ပါ
လာတဲ့ မွိဳရိုင္းေတြရဲ႕ အတိမ္အနက္ေပၚ မူတည္
ျပီး ကံေကာင္းလို႔ေရာဂါကင္းတာဆို မွိဳမ်ားမ်ား
ထြက္နိဳင္ေပမဲ့ ပါလာတဲ့ေရာဂါေတြ မ်ားရင္ေတာ့
ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့မွိဳ နည္းနည္းပဲ ထြက္လာေတာ့ မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေကာက္ရိုးမွိဳဟာ အပူခ်ိန္ ၂၉ - ၃၂ စင္တီဂရိတ္
ႀကားမွာ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ျပီး စိုထိုင္းဆကေတာ့
၈၅ - ၉၅ ရာခိုင္ႏွဳန္းႀကားမွာ ရွိရပါမယ္။ ခန္းတြင္း စိုက္ပ်ိဳးနည္းမွာေတာ့ ဒီလိုအပ္တဲ့ အပူခ်ိန္နဲ႔ စိုထိုင္းဆေတြကို ထိန္ညွိကရိယာေတြနဲ႔ ထိန္းညွိ ေပးထား တစ္ခါ မွိဳစာေတြကလည္း လုံးဝ ပိုးသန္႔ ေနတာမို႔ မွိဳထြက္ႏွဳန္းက ခန္းျပင္စိုက္ပ်ိဳးနည္း ထက္ အဆမ်ားစြာ သာလြန္ေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ဒီ ခန္းျပင္စိုက္ပ်ိဳးနည္းမွာေတာ့ အပူခ်ိန္
နဲ႔ စိုထိုင္းဆကို ထိန္းညွိေပးထားနိဳင္ျခင္းမရွိပဲ
သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ရာသီဥတုအေပၚမွာသာ
အမွီျပဳ စိုက္ပ်ိဳးရတာမို႔ မွိဳထြက္ႏွဳန္းက မေသမခ်ာ
ျဖစ္ရပါတယ္။ ရာသီဥတုေကာင္းေနရာက မုန္ တိုင္းမိုးက်ျပီး ေလးငါးဆယ္ရက္ ေန႔ေန႔ညည
မိုးေတြဆက္တိုက္အုံ႔ေနရြာေနျပီဆိုရင္ေတာ့
အပူခ်ိန္ေတြက်ျပီး မွိဳထြက္လာေတာ့မွာ မဟုတ္
ေတာ့ပါဘူး။ တခ်ိဳ႕မွိဳစိုက္သူေတြက ဒါကို မွိဳပုံ
ေတြ အေအးပတ္သြားျပီလို႔ ေျပာဆိုသုံးႏွဳန္းႀက
ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီအတြက္ အပူခ်ိန္တက္လာ ေအာင္ အပူခ်ိန္မက်ေအာင္ ဘယ္လိုကာကြယ္
ျပဳျပင္ေပးရမယ္ဆိုတာေတာ့ နားမလည္ႀကပါ ဘူး။

ဒါ့ေႀကာင့္ သဘာဝရာသီဥတု အပူခ်ိန္ စိုထိုင္းဆ
ေတြမွာ မိမိမွိဳပုံေတြ အဆင္ေျပေျပ ျဖစ္ထြန္းလာ မလားဆိုတာ ဘာကရိယာတန္ဆာပလာမွ မပါ
ပဲ ေကာင္းေကာင္းႀကီး ႀကည့္တတ္ သိတတ္ သုံးသပ္တတ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ခန္းျပင္ေကာက္ရိုးမွိဳ စိုက္ပ်ိဳးနည္းအေပၚ
ေလ့လာသုံးသပ္ခ်က္ႏွင့္ ဘဝအေတြ႔အႀကဳံ

(အပိုင္း - ၂)

ဥပမာေျပာရ႐င္ ေကာက္ရိုးမွိဳစိုက္ပ်ိဳးျပီး ေနာက္
တစ္ေန႔ မွိဳပုံေတြကို လွပ္ႀကည့္လိုက္တဲ့အခါ မိမိ
မ်က္ႏွာကို အပူေငြ႔ဟပ္ျပီး ေႏြးကနဲ မျဖစ္တာ
ေတြ ႀကဳံဖူးႀကမွာပါ။ ဒါဟာ ရာသီဥတုအေျခအ ေနကို မေလ့လာပဲ စိုက္လိုက္မိတဲ့အခါ ႀကဳံေတြ႔ရ
တဲ့ ျပႆနာတစ္ခုပါပဲ။ မုန္တိုင္းမိုးမို႔ ရက္ဆက္
မိုးေတြရြာ အပူခ်ိန္ေတြ နင္းကန္နိမ့္က်ေနခိုက္
စိုက္ပ်ိဳးမိတာပါ။ အဲအခါမ်ိဳးဆို အပူခ်ိန္က ၁၅
ထက္ေတာင္ နိမ့္က်ေနတာမို႔ ထည့္လိုက္တဲ့
မ်ိဳးေတြ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းေကာင္း ပြါးမ်ား
ရွင္သန္လာမွာမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။

ဒီလိုပါပဲ မွိဳပုံေတြရဲ႕ အစိုဓာတ္ကိုလည္း သိရွိ
နားလည္ ထိန္းသိမ္းေပးထားတတ္ရပါမယ္။
မွိဳပုံေတြရဲ႕ စိုထိုင္းဆဟာ တညီတညာတည္း
ရွိေနဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ မွိဳကထြက္ေနျပီ ဒီေတာ့
မွ အစိုဓာတ္လိုတယ္ ေရလိုတယ္ဆိုျပီး ေရေတြ
ေလာင္းေပးလို႔ မရပါဘူး။ ေကာက္ရိုးမွိဳစိုက္တာ
ဟာ ဗူးပင္စိုက္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဗူးပင္စိုက္
တာက ဒီေန႔ေရေလာင္းလည္းရတယ္ မေလာင္း
လည္းရတယ္။ ထပ္ခါထပ္ခါေလာင္းမိလည္း
ျပႆနာ မရွိလွပါဘူး။ ေကာက္ရိုးမွိဳကေတာ့
အဲ့လိုမ်ား ေလာင္းမိရင္ ထြက္လာေနတဲ့ မွိဳလုံး ေလးေတြ ပ်က္ဆီးကုန္ေတာ့မွာ ေသခ်ာပါ
တယ္။ တစ္ခါ ေရေတြမ်ား အစိုဓာတ္ေတြ မ်ား
ေနျပီအထင္နဲ႔ ပလတ္စတစ္ကို လွပ္ထားေပးလို႔
လည္း မရပါဘူး။ အညာေဒသမွာဆို ျပင္ပေလ က စိုထိုင္းစ နည္းေနတဲ့ ေလေျခာက္ႀကီးမ်ိဳး
ျဖစ္ေနတတ္တာမို႔ မွိဳပုံေတြေျခာက္ စိုထိုင္းဆ ေတြက်ျပီး ပ်က္ဆီးေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေလ့လာေတြ႔ရွိ မွတ္သားထားခ်က္မ်ားအရ မွိဳ
လုံးေလးေတြရဲ႕ သဘာဝ အေနအထားကို
ႀကည့္ျပီး မိမိမွိဳပုံရဲ႕ အပူခ်ိန္နဲ႔ စိုထိုင္းဆကို ခန္႔
မွန္းတြက္ခ်က္လို႔ရနိဳင္ပါတယ္။

မွိဳလုံးေလးေတြဟာ ႀကက္ဥပုံသဏၭာန္ ရွိေနျပီး
အေပၚက အုပ္ထားတဲ့ အေျမွးပါး volva က ပါး
ပါးလႊာလႊာေလး ျဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီမွိဳပုံ
ဟာ အပူခ်ိန္ေကာ စိုထိုင္းဆေကာ ပုံမွန္အေန
အထားမွာရွိေနမယ္လို႔ သပ္မွတ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအခ်ိန္မွာ အပူခ်ိန္က ၃၂ - ၃၅ မွာရွိေနျပီး စို
ထိုင္းဆကေတာ့ ၈၅ - ၉၅ မွာ ရွိေနပါလိမ့္မယ္။
ဒီေနရာမွာ မွိဳလုံးေတြက မည္းေနရင္ မွိဳပုံေတြ
ထဲကို အလင္းေရာင္ ဝင္ေရာက္လို႔ျဖစ္ျပီး မွိဳလုံး
ေတြ ျဖဴေနရင္ကေတာ့ မွိဳပုံေတြအတြင္း အလင္း
ေရာင္ ဝင္ေရာက္မွဳ႕ နည္းလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

မွိဳလုံးေလးေတြ ပုကြကြနဲ႔ မာမာေလး ျဖစ္ေနရင္
ကေတာ့ အပူခ်ိန္ လိုအပ္တာထက္ ျမင့္တက္ေန
ျပီး စိုထိုင္းဆကေတာ့ လိုအပ္တာထက္ နိမ့္က် ေနလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အပူခ်ိန္ ၃၇ - ၃၈ စိုထိုင္းဆ
၇၀ - ၇၅ ဆို ဒါမ်ိဳး ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ စိုထိုင္းဆ
ေကာ အပူခ်ိန္ေကာ ျမင့္တက္ေနရင္ေတာ့ မွိဳ
လုံးေတြေပၚမွာ မွိဳမွ်င္ေတြ ျဖာထြက္ေနျပီး သိုး
ေမႊးလုံးႀကီးလို ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။ အပူခ်ိန္ ၄၀
ေက်ာ္သြားရင္ ဒါမ်ိဳးျဖစ္တာ ေတြ႔နိဳင္ပါတယ္။

အပူခ်ိန္ ဒီ့ထက္ပိုျပီး စိုထိုင္းဆကေတာ့ လိုအပ္
ဆာထက္ နိမ့္က်ေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဆိုလိုတာ
က အပူခ်ိန္ ၄၂ - ၄၅ နဲ႔ စိုထိုင္းဆ ၅၀ - ၅၅ ျဖစ္
လာရင္ မွိဳေတြက ပုကြကြ ျဖစ္လာျပီး ကန္႔လန္႔
ျဖတ္ အက္ကြဲလာတတ္ပါတယ္။ အေပၚကအုပ္
ထားတဲ့ အေျမွးပါး volva က ပါးပါးလႊာလႊာျဖစ္
မေနပဲ ထူထူႀကီး ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။

ေႏြရာသီ ျမင္းေခ်း လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ေတြ သုံး မွိဳပုံေတြရဲ႕ ပတ္ဝန္းက်င္ေျမသားကလည္း ေျခာက္ေသြ႔ေနတဲ့အခါဆိုရင္ေတာ့ မွိဳလုံေလး ေတြဟာထြက္ေတာ့လာပါရဲ႕ ဒါေပမဲ့ ဆက္မႀကီး လာေတာ့ပဲ ဝါေျခာက္လို႔ ေသဆုံးသြားေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အပူခ်ိန္ ၄၆ - ၄၈ စိုထိုင္းဆ ၄၀ - ၅၀
ဆို ဒါမ်ိဳး ျဖစ္လာတတ္ေတာ့တာပါပဲ။

မွိဳေတြထြက္လာတုံးကေတာ့ မူမွန္ပုံမွန္ပါ ဒါေပမဲ့
ေနာက္ရက္ေတြေရာက္ေတာ့ ေန႔ေကာညေကာ
ရက္ဆက္ မိုးေတြရြာ မိုးေတြအုံ႔ အပူခ်ိန္ေတြ
ရုတ္တရက္ နင္းကန္နိမ့္က်သြားရင္ကေတာ့
မွိဳလုံးေလးေတြ ဆက္မႀကီးလာေတာ့ပဲ ဗူးခါးသီး
ပုံ ေပါက္လာပါလိမ့္မယ္။ ကိုင္ႀကည့္ဖ်စ္ႀကည့္
လိုက္ရင္ ေပ်ာ့အိသြားျပီး အရည္ေတြ ထြက္လာ ပါလိမ့္မယ္။ ဒီလိုအခါမ်ိဳးမွာ အပူခ်ိန္က ၁၅ ဝန္း က်င္ေလာက္သာရွိျပီး စိုထိုင္းဆက ၉၅ နဲ႔ အ ထက္ ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။

ဒါေတြကေတာ့ ေတြ႔ရွိျဖစ္ပ်က္သမွ်ေတြကို
ပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ယွဥ္ျပီး ေလ့လာမွတ္သားထား
ခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ မွိဳစိုက္သူတိုင္းဟာ မွိဳထြက္
ရင္ ထြက္သလို မထြက္ရင္လည္း မထြက္သလို
ထူျခားမွဳ႕ရွိရင္လည္း ထူးျခားမွဳ႕ရွိသလို ေလ့လာ
သုံးသပ္ မွတ္သားထားသင့္ပါတယ္။

ပလတ္စတစ္ အုပ္ထားတဲ့ မွိဳပုံေတြအတြင္း respiration နဲ႔ fermentation ျဖစ္စဥ္မ်ား
ေႀကာင့္ carbondioxide ေတြ ထြက္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မွိဳပုံေတြဟာ ေလဝင္ေလထြက္
လုံးဝ မရွိရင္ အဲ့ဒီ ထြက္လာတဲ့ carbondioxide
ေတြဟာ မ်ားမ်ားလာျပီး မွိဳပုံကို အုပ္ထားတဲ့
ပလတ္စတစ္အတြင္း ေရေငြ႔မွာ ေပ်ာ္ဝင္ျပီး
carbonic acid ေတြ ျဖစ္လာေတာ့မွာ ျဖစ္ပါ
တယ္။ ဒီအခါ မွိဳလုံးေလးေတြဟာ acid ေလာင္
ပ်က္ဆီးျပီး ဆက္မႀကီးပဲ ေသဆုံးသြားေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေကာက္ရိုးမွိဳ စိုက္တဲ့အခါ ျမင္းေခ်း ႏြားေခ်းေတြ
ထည့္လြန္းအားႀကီးတာမို႔ ျမင္းေခ်းမွိဳ ႏြားေခ်းမွိဳ
လို႔ေတာင္ တခ်ိဳ႕က ေခၚေနႀကပါျပီ။ သူမ်ားနိုင္ငံ ေတြမွာ ေကာက္ရိုးမွိဳစိုက္တာ ျမင္းေခ်းႏြားေခ်း
ေတြ ထည့္မသုံးပါဘူး။ နိဳင္ငံမွာ အစပိုင္း စိုက္
ႀကတုံးကလည္း ထည့္မစိုက္ႀကပါဘူး။ ဗဟုသု
တအေနနဲ႔ ေျပာျပ႐င္ ဒီျမင္းေခ်းႏြားေခ်း manure
ေတြ ထည့္သုံး စိုက္ပ်ိဳးရတဲ့ မွိဳက Agaricus မ်ိဳး
စုဝင္ မွိဳေတြသာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါဆို ေကာက္ရိုးမွိဳစိုက္တာ ျမင္းေခ်းႏြားေခ်း ထည့္သုံးရမွာလား။ မထည့္ရဘူးလား။ ေမးစရာ ျဖစ္ လာပါျပီ။ ဒီေမးစရာကို မေျဖခင္ ဒီျမင္းေခ်း ႏြား ေခ်း ဇတ္လမ္းေလးကိုေတာ့ သိထားသင့္
လွွပါတယ္။

ခန္းျပင္ေကာက္ရိုးမွိဳစိုက္ပ်ိဳးနည္းအေပၚ
ေလ့လာသုံးသပ္ခ်က္ႏွင့္ ဘဝအေတြ႔အႀကဳံ

(အပိုင္း - ၃)

မွိဳစလုပ္တာ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္။ လုပ္ရတာက ဒီလို။
တတိယႏွစ္ ေက်ာင္သားဘဝ ေက်ာင္းစာႀကည့္ တိုက္ကေန သစ္ခြနဲ႔ပတ္ သက္တဲ့စာအုပ္ေလး ေလ့လာခြင့္ရခဲ့တယ္။ စာအုပ္ထဲမွာ ပုံေတြက အမ်ားႀကီး။ ေရာင္စုံေတြနဲ႔။ လွမွလွ။ ဒီစာအုပ္ ေလးနဲ႔တင္ သစ္ခြစိုက္ခ်င္လာတာ။ ေတာထဲ
သြား သစ္ခြေတြခြာလာ သစ္တုံးေတြေပၚကပ္ ပန္းအိုးေတြထဲ ထည့္စိုက္ေပါ့။ ေမျမိဳ႕ေစ်းထဲလာ
ေရာင္းတဲ့ သစ္ခြပင္ေလးေတြလည္းဝယ္ေပါ့။
ဆရာႀကီး ေဒါက္တာတင္ျမင့္က အားေပးရွာ
တယ္။ ဘြဲ႔လြန္က thesis လုပ္ေနတဲ့ အစ္ကိုႀကီး
ကိုကိုဦး ေတာထဲအပင္ေကာက္သြားတိုင္း ေခၚ
ရွာတယ္။ ရဲရမန္းလည္းေရာက္ ျပဒါးလင္းဂူ လည္းေရာက္ ျပင္စာေတာထဲလည္းေရာက္ အစုံ ပါပဲ။

သစ္ခြေတြက စိုက္တာထားတာ ပြင့္လည္းမပြင့္ပါ ဘူး။ ေႏြရာသီ April, May ေလာက္မွ တစ္ပြင့္စ
ႏွစ္ပြင့္စ ပြင့္လာတာ။ ဒါကိုပဲ ေပ်ာ္လိုက္ရတာ
ေလ။ အခုေန ျပန္ေတြးမိ ေရးမိေတာ့ ကိုယ့္ တကၠသိုလ္ ကိုယ့္ဆရာေတြကို လြမ္းလိုက္တာ။ တစ္ေန႔က အျဖစ္အပ်က္ေလးေတြလိုပါပဲ။

ဆရာ ဦးလွေအးကေျပာတယ္။ မင္းသစ္ခြမလုပ္
နဲ႔ မင္းစိုက္တဲ့သစ္ခြေတြက အရိုင္းေတြ တစ္ႏွစ္ လုံးလည္း ပြင့္တာမဟုတ္ဘူး။ စိုက္ေနတဲ့သစ္ခြ
ေတြကလည္း ေစ်းႀကီးမွႀကီး အဲဒီ သစ္ခြေတြ ပြင့္လာေတာ့လည္း မင္းတို႔ဆရာမေတြေတာင္
ဝယ္မပန္နိဳင္ဘူး။ ဒါက ေငြရွိသူေတြေလာက္သာ သုံးနိဳင္တာ။ ဘြဲ႔ယူ မဂၤလာေဆာင္ ေလာက္မွာ သာ သုံးတာ။ မွိဳစိုက္ႀကည့္စမ္း။ မွိဳကမွ က်ား-မ လူႀကီးလူငယ္မေရြး သုံးနိဳင္တယ္။ ေစတနာ ေမတၱာနဲ႔ ေျပာျပလာတာနဲ႔ မွိဳဖက္ စိတ္ေရာက္ သြားပါေလေရာ။

မွိဳတာစလုပ္ေတာ့ စိုက္ပ်ိဳးတာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စာအုပ္စာတမ္းလည္းမရွိ ေလ့လာစရာလည္းမရွိ
ေက်ာင္းနဲ႔ ဌာနစာႀကည့္တိုက္က Mycology ဆိုတဲ့ မွိဳပညာစာအုပ္ေတြသာ ရလို႔ အဲဒါေတြသာ
ဖတ္ရတယ္။ ဆရာ ဦးေမာင္ေမာင္ျမင့္က မင္းက
စာဂ်ပိုး Microbiology လည္းဖတ္ ဆိုတာနဲ႔ ရွာ
ေဖြဖတ္ရျပန္ေကာ။ စာဆိုတာက ဖတ္ေလေလ
အက်ိဳးရွိေလေလပါပဲ။ ဖတ္ရုံနဲ႔ေတာ့မရဘူး။
ဖတ္ျပီး ေဝဘန္သုံးသပ္ ကိုယ့္အတြက္ ကိုယ့္ဦး ေႏွာက္ ထပ္ျဖည့္ ဆိုးေကာင္း ရွာတတ္ရတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ထမင္းစားလည္း စာဖတ္
တယ္။ အိမ္သာတက္လည္း စာဖတ္တယ္။ စာအုပ္ပါမွ အဆင္ေျပတယ္။

စာသိပ္ဖတ္တဲ့ တပည့္ေလးတစ္ေယာက္ရွိတယ္။
ကိုေဆြေမာင္ တဲ့။ သူက တစ္ေန႔ေတာ့ ရန္ကုန္
လမ္းေဘးက ဝယ္လာတာဆရာ ဆိုျပီး အဖုံးမပါ
တဲ့ စာအုပ္ေလးတစ္အုပ္ လာေပးတယ္။ ဆယ့္ ႏွစ္ရာသီ မွိဳစိုက္ပ်ိဳးနည္းနဲ႔ ေမြးျမဴနည္း တဲ့။ ရွဳ႕မဝ စာအုပ္တိုက္က ထုတ္တာ။ ဘယ္ႏွစ္ခုႏွစ္က ထုတ္တာမွန္း မသိရဘူး။ စာအုပ္ကေလးက အဖုံး မရွိေတာ့ဘူး။ ဒါေလးဖတ္ရေတာ့ အား မာန္သစ္ေတြရလာတယ္။

ေက်ာင္းစာႀကည့္ တိုက္က စာႀကည့္တိုက္မွဴး ဆရာႀကီး ဦးေမာင္ေမာင္က စာဖတ္တဲ့ေက်ာင္း သားဆိုျပီး သိပ္ခင္တာ။ သူက "ႀကိဳးစားသား စာဖတ္တဲ့ေကာင္ဆို ငါသိပ္ခ်စ္တယ္" ဆိုျပီး Mycology နဲ႔ ပတ္သက္ တဲ့ စာအုပ္ေတြ ေနာက္ပိုင္း Cultivation of Mushroom ဆိုတဲ့ စာအုပ္မ်ိဳးစုံကို ရွာေပးတယ္။

စာေတြဖတ္ ဟိုလုပ္ဒီလုပ္ ေလ်ာက္လုပ္တယ္။
ဘယ္ရမလဲ။ လုပ္သမွ် ဘာတစ္ခုမွ မေအာင္ျမင္
ဘူး။ တစ္ခါလုပ္တယ္ မရဘူး။ ေနာက္တစ္ခါ ထပ္လုပ္တယ္။ မရဘူး။ ဒီေနရာမွာ မာန ဇြဲနဲ႔ စိတ္ပါဝင္စားမွဳ႕က က်ရွဳံးမွဳ႕ မျဖစ္ဖို႔ က်ားကန္
ထားေပးတယ္။ ဘာ့ေႀကာင့္ မျဖစ္လဲ ျပန္သုံးသပ္
တယ္။ ျပီး ထပ္လုပ္တယ္။ မရပါဘူး။ မရရင္ ရ
ေအာင္ထပ္လုပ္တယ္။ အရွဳံးမေပးဘူး။ ဒီလိုနဲ႔
၇၅ မွာလုပ္တာ သရုပ္ျပဆရာ Demonstrator ျဖစ္တဲ့ ၈၀ ခုႏွစ္က် ေအာင္ျမင္သြားျပီ။

ဒီ ၇၅ ကေန ၈၀ ႀကားမွာေတာ့ အားေပးသူ
ကူညီလုပ္ကိုင္ေပးသူ ဟားတိုက္ရယ္ေမာသူ
အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ႀကဳံခဲ့ရတယ္။ လူ႔ေလာကရဲ႕ သဘာ
ဝပါပဲ။ "စာဖတ္တဲ့ေကာင္ စာဂ်ပိုး" လို႔ေျပာေတာ့ ဘဝင္ျမင့္သြားတယ္။ "ေအာင္ေက်ာ္ဦး အရူး
အလကားေကာင္" ဆိုျပန္ ေတာ့ အားမာန္ေတြ ရလာတယ္။

ဒါေတြေျပာျပေနတာက အလကားမဟုတ္ဘူး။
ဒီေန႔ မွိဳစိုက္ေနတဲ့ မွိဳစိုက္ခ်င္ေနတဲ့ လူငယ္ေတြ အတြက္ အားမာန္ျဖစ္ေစဖို႔ပါ။

ခန္းျပင္ေကာက္ရိုးမွိဳစိုက္ပ်ိဳးနည္းအေပၚ
ေလ့လာသုံးသပ္ခ်က္ႏွင့္ ဘဝအေတြ႔အႀကဳံ

(အပိုင္း-၄)

တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘဝ ေက်းဇူးရွင္ ဆရာ ေတြက အားေပးသမွဳ႕ေႀကာင့္ မွိဳစလုပ္တာ
၁၉၇၅ ေပါ့။ အဆင့္-၁ tissue culture လုပ္တာ အဆင့္-၂ grain spawn လုပ္တာေတြ ေကာင္း ေကာင္း ေအာင္ျမင္မွဳ႕ရခဲ့တာက ၇၈ - ၇၉။ ဒီလို
နဲ႔ စိုက္တဲ့အဆင့္ေရာက္ မွိဳေတြထြက္လာတာက
၈၀-ခုေပါ့။ ဒီႏွစ္မွာ တကၠသိုလ္ဆရာ သရုပ္ျပ demonstrator ျဖစ္လာတဲ့ႏွစ္ေပါ့။ ေျပာခ်င္တာ
က ဘာမွမသိ မလုပ္တတ္ေသးေတာ့ ခက္ခဲ
လိုက္တာ စာေတြဖတ္ မ်ားမ်ားဖတ္ ေဝဘန္
သုံးသပ္ ဇြဲနဲ႔ အလုပ္လုပ္ ဒါဆို ေနာက္ဆုံးမွာ
ေအာင္ျမင္ရမွာပဲ။ နားလည္သြား တတ္သြား ေအာင္ျမင္သြားေတာ့လည္း လြဟ္လြယ္ေလး။

သရုပ္ျပဆရာ မျဖစ္ခင္ ဘြဲ႔လြန္စတက္တဲ့ ၇၈
ကတည္းက အေဆာင္မွာ အေဆာင္နည္းျပ လုပ္ရေသးတယ္ေလ။ မႏၲေလးတကၠသိုလ္ "ရာေက်ာ္ေဆာင္" မွာေပါ့။ လစာ ၅၀-က်ပ္ ရတယ္။ အေဆာင္မွဴးက ဦးေမာင္ေမာင္ျမင့္ ေက်းဇူးရွင္စစ္စစ္။ အစစအားေပးတယ္ ေဖးမ ကူညီတယ္။

သရုပ္ျပမရခင္ ႀကားမွာ မႏၲေလးတကၠသိုလ္
အေဝးသင္ဌာနခြဲ ဖြင့္ေတာ့ အဲ့မွာ တစ္ေန႔
၃-က်ပ္ ျပား ၅၀ နဲ႔ အေဆာင္နည္းျပ ဘြဲ႔လြန္
တက္သူအားလုံးကို ပါေမာကၡခ်ဳပ္ ဆရာႀကီး
ဦးေက်ာ္ျမင့္က အလုပ္ခန္႔တယ္။ ရာထူးက "လက္ေထာက္စာစဥ္အုပ္" ဆိုတဲ့ရာထူးနဲ႔ေပါ့။ အေဆာင္နည္းျပ hall tutor အျပင္ ေနာက္ထပ္ အလုပ္ထပ္ရေတာ့ ေပ်ာ္လိုက္တာ။ မေပ်ာ္ေန မလား။ ရတဲ့ေငြေလးနဲ႔ ကိုယ္လုပ္ခ်င္တဲ့ မွိဳကိစၥ ေတြ ေကာင္းေကာင္း လုပ္နိဳင္သြားတာကိုး။

၇၉ မွာ "ရာေက်ာ္ေဆာင္" ကေန "နဒီေဆာင္"
ကို ဆရာဦးေမာင္ေမာင္ျမင့္ေျပာင္းေတာ့ သူ႔
တပည့္ ကြ်န္ေတာ္လည္း ဆရာနဲ႔အတူ လိုက္ခဲ့ ရတာေပါ့။ ဆရာက အားေပးလို႔ အဲ့နဒီေဆာင္ ေရာက္ေတာ့ မွိဳစစိုက္တာ။

မိွဳစလုပ္တာက ေကာက္ရိုးမွိဳေပါ့။ ဒါကလည္း ဆရာ စံထြန္းေအာင္ ေရးထားတဲ့ "ဆယ့္ႏွစ္ရာသီ မွိဳစိုက္ပ်ိဳးနည္းႏွင့္ မွိဳေမြးျမဴ နည္း" စာအုပ္ကေလး ေႀကာင့္ပါပဲ။ စာအုပ္ကေလးက စုတ္စုတ္ေလး အဖုံးမပါဘူး။ ထုတ္ေဝတဲ့ ခုႏွစ္လည္းမသိရဘူး။ စိတ္အထင္ ဖဆပလ ေခတ္က ထုတ္ခဲ့တာလား မသိ။ အေတာ္ႀကီးကို ေဟာင္းႏြမ္းေနျပီ။

ဒီစာအုပ္ကေလးကိုဖတ္ ဟိုရြာဝင္ ဒီရြာထြက္
ေကာက္ရိုးမွိဳ ရွာပုံေတာ္ဖြင့္ရတာ။ ေတြ႔ေတာ့
ႀကာနီကန္ရြာက ေကာက္ရိုးပုံ အႀကီးႀကီးရဲ႕
ေအာက္အေျခက။ အဲဒါနဲ႔ စခဲ့တဲ့ ဇတ္လမ္း။
နဒီေဆာင္မွာ စစိုက္ေတာ့ မွိဳစာပုံႀကီးေတြက
အႀကီးႀကီးေတြ။ အလ်ား ၁၂-ေပ အနံ ၄-ေပ
အျမင့္က ၄-ေပရွိတယ္။ ဒီ စာအုပ္ကေလးက
ကြ်န္ေတာ့္အတြက္ ဆရာပါပဲ။ မွိဳထြက္လာေတာ့ ထူးဆန္းအံ့ေႀသာ ဖြယ္တစ္ခုအေနနဲ႔ ေက်ာင္း သား-ဆရာ အားလုံး ဝိုင္းအုံႀကည့္ႀကတာေပါ့။ ဒီေန႔ေခတ္လိုဆိုရင္ ေတာ့ fb ထဲမွာ ပလူျပန္ေန
ၿပီေပါ့။

အေဆာင္မွဴးဆရာဦးေမာင္ေမာင္ျမင့္က ကိုယ့္ ဆရာဆိုေတာ့ ကိုယ့္ထက္ လဒ္ျမင္တယ္။ အပုံ
ေဘးပတ္ပတ္လယ္က မွိဳေတြ ထြက္လာတာမို႔
ပိုထြက္ေအာင္ မင္းမွိဳပုံကို သုံးပိုင္းပိုင္းလိုက္
ေျပာတာနဲ႔ ဆရာေျပာတဲ့အတိုင္း သုံးပိုင္းပိုင္းျပီး
၃-ေပပတ္လည္ အျမင့္ ၃-ေပျဖစ္သြားေကာ။
ေနာက္တစ္ခါ မင္းမွိဳေတြက ေအာက္ေျခက ထြက္တာမ်ားတယ္ ေကာက္ရိုးေခြ်တာရေအာင္
အပုံကို နိမ့္နိမ့္စိုက္ ဆိုလာျပန္ေတာ့ စာအုပ္က ေလးထဲကနည္းေတြ ပစ္ပယ္လို႔ အပုံပုပုေလး ေတြ ျဖစ္လာျပန္တယ္။

ဒီႀကားထဲမွာ ေကာက္ရိုးထုံးေတြကို သုံးခ်က္ စည္း အထုံးေတြလုပ္ ဖင္ျပန္ေခါင္းျပန္ စီရျပန္ ေတာ့ အခ်ိန္ကုန္ အေလအလြင့္ကလည္းရွိသမို႔
အလ်ား အနံ အျမင့္ ၃-ေပရွိတဲ့ ပုံစံခြက္ကေလး ဆရာက လုပ္ေပးလာတယ္။ အဲ့ထဲ ေရစိမ္ထား တဲ့ ေကာက္ရိုးေတြထည့္ တက္နင္း မ်ိဳးထည့္ ျပည့္ေတာ့ ႏွစ္ေယာက္သား ဆြဲခြ်တ္ႀကတာ
ဘယ္ကြ်တ္ပါ့မလဲ။ ဇလားက ထက္-ေအာက္ အတည့္ႀကီးကိုး။ ဒါနဲ႔ ေအာက္ေျခ ၃-ေပပတ္
လည္ အေပၚ ၂-ေပခြဲပတ္လည္ ျဖစ္သြားျပန္
ေကာ။

ကြ်န္ေတာ့္အခန္းက ထမင္းစားေဆာင္ ေတာင္
ဖက္ျခမ္းမွာ။ ေရွ႕တစ္ဝက္က ဧည့္ခန္း က်န္တ
ဝက္က ကြ်န္ေတာ့္အခန္း။ ထမင္းစားေဆာင္
ေနာက္ဖက္မွာက ခ်က္ျပဳတ္ခန္းရွိတယ္။ သူ႔ ေတာင္ဖက္ ၁၂-ေပေလာက္အကြာမွာက မီးထိုး စာ လႊစာဂိုေဒါင္ေပါ့။ ဒီႏွစ္ခုႀကား ေနရာလြတ္က ကြ်န္ေတာ့္ အခန္းရဲ႕ ေနာက္တည့္တည့္မွာရွိျပီး ျပဴတင္း ေပါက္ ဖြင့္လိုက္တာနဲ႔ ျမင္္ေနရတယ္။ စစိုက္တာကေတာ့ ဒီေနရာမဟုတ္ဘူး တျခား တစ္ေနရာ။ အဲေနရာ စိုက္ေတာ့ ေခြးေတြက တက္ေဆာ့ အေဆာင္ထဲဝင္လာတဲ့ႏြားေတြက နင္းနဲ႔ေပါ့။ ဒါနဲ႔ မျဖစ္ေတာ့ဘူး ေနရာေျပာင္းမွ ဆိုျပီး မီးဖိုနဲ႔လႊစာဂိုေဒါင္ႀကား ေရာက္လာတာ။

ေျပာျပရအုံးမယ္ ဟိုတေခတ္က ေက်ာင္းသား
အေဆာင္လုပ္သားေတြရဲ႕ အက်င့္စာရိတၱ။ ကြ်န္ေတာ္ မွိဳစလုပ္ မွိဳစစိုက္ေတာ့ ဝိုင္းအုံကူညီ ႀကတာ။ မွိဳထြက္လာေတာ့လည္း အထူးအဆန္း ဝိုင္းအုံႀကည့္ႀကတာ။ ဒါေပမဲ့ လက္ေဆာ့သူ တစ္ ေယာက္မွ မရွိခဲ့ဘူူး။ မွိဳတစ္လုံးမွလည္း အ ေပ်ာက္အရွမရွိခဲ့ဘူး။ မွိဳခူးရင္ ဝိုင္းအုံလာႀကျပီး ေဘးကေန ေငးလို႔။ သိပ္ခ်စ္စရာေကာက္းတဲ့ တပည့္ေတြပါပဲ။ အဲဒီ ထဲမွာ အမွတ္အရဆုံးက ျမစ္ႀကီးနား တဖက္ကမ္း ဝိုင္းေမာ္လား ခတ္ခ်ိဳ လား အဲ့က "ကိုစိုင္းေအးထြန္း" သိပ္စာေတာ္ျပီး အစစ ကူညီေပး လုပ္ကိုင္ ေပးတဲ့တပည့္။ မေသ ခင္ ျပန္လည္ ေတြ႔ခ်င္စမ္းပါဘိ။

မီးဖိုနဲ႔ လႊစာဂိုေဒါင္ႀကားမွာ အေစာပိုင္းက ႀကက္
ေမြးလိုက္ေသးတယ္။ ဆရာႀကီး ေဒါက္တာတင္
ျမင့္သား "ေအာင္ေအာင္" က ႀကက္ေမြးေတာ့ ႀကက္ေပါက္စေလးေတြျမင္ ခ်စ္စရာေလးေတြမို႔ ႀကက္ေမြးခ်င္တာ။ ဒါနဲ႔ "ေအာင္ထြန္းႀကက္ျခံ မွာ ႀကက္ေပါက္ကေလးေတြ ဝယ္ရတယ္ဆိုတာနဲ႔ သြားဝယ္တာ။ ခ်က္ခ်င္းမရဘူး စာရင္းေပး ထားရမယ္ဆိုလာတယ္။ ဦးဝင္းႀကည္ ေရးတဲ့
ေမြးျမဴေရးစာအုပ္ဝယ္ဖတ္ေတာ့ "ႀကက္ဥေဖါက္
စက္ဆိုတာ အပူလုံတဲ့ ေသတၱာတစ္လုံးပဲ" ဆို
တဲ့စာေႀကာင္းေလးကို ဖတ္လိုက္မိတယ္။ ဒါနဲ႔
အေဆာင္က အသားတိုအသားစေတြနဲ႔ ႀကက္
ဥေဖါက္စက္ လုပ္လိုက္တယ္။ watt အမ်ိဳးမ်ိဳး
ရွိတဲ့ မီးသီး ၇-လုံး သာမိုမီတာေလးတစ္ခုနဲ႔
ႀကက္ေတြေဖါက္လိုက္တာ အခ်ိန္တန္ေတာ့
ႀကက္တြေပါက္လာေတာ့တာေပါ့။ ကိုယ္တိုင္
မီးေပး ေဆးထိုး ႀကက္အေကာင္ ၁၅၀ ေမြးလိုက္
ေသးတာ။ ေမြးတဲ့ေနရာက မီးဖိုေဆာင္နဲ႔ လႊစာ ဂိုေဒါင္ႀကား ေနရာမွာေပါ့။ Botany ဆိုေတာ့ field ဆင္းရတယ္ေလ။ ပစ္ပစ္ထားခဲ့ရတာမို႔ ေနာက္ေတာ့ မေမြးေတာ့ဘူး။ မေမြးေတာ့တာမို႔ ႀကက္ျခံလည္းဖ်က္လိုက္တာေပါ့။

အေဆာင္က ေန႔စဥ္ေစ်းသြားရတယ္။ ျမင္းလွည္း
နဲ႔ သြားရတာ။ ေစ်းကျပန္လာေတာ့ ျမက္းလွည္း
ဆရာက ခ်က္ခ်က္းျပန္မသြားဘူး။ မီးဖိုေဆာင္မွာ
ကူညီခ်က္ျပဳတ္။ ရိကၡာဂိုေဒါင္မွာ အေဆာင္အ တြက္ ဆန္ဆီ နိဳ႕ဆီသႀကား ဒါေတြသြားထုတ္
ရင္လည္း ဒီျမင္းလွည္းပဲ သုံးရတာ။ အေဆာင္မွာ
ျမက္းလွည္းနားေတာ့ ျမင္းလွည္းဆရာက ျမင္းကို
အဲ့ဒီ ႀကက္ျခံဖ်က္ထားတဲ့ေနရာမွာ ခ်ည္ထားျပန္
ေကာ။ ဒီေတာ့ ဒီေနရာဟာ ႀကက္ေခ်းေတြေကာ
ျမင္းေခ်းေတြေကာ ရွိေနတဲ့ေနရာေပါ့။

ေနာက္ပိုင္း မွိဳပုံေတြ ေခြးဖ်က္ ႏြားဖ်က္ ဖ်က္တာ နဲ႔ မွိဳစိုက္တဲ့နရာက ဒီ ႀကက္ေမြး ျမင္းခ်ည္တဲ့
မီးဖိုေဆာင္နဲ႔ လႊစာဂိုေဒါင္ႀကား ေရာက္လာခဲ့ ေတာ့တာေပါ့။ ျမင္းလွည္းဆရာကိုေတာ့ ခင္ဗ်ား
ျမင္း တျခားေနရာ ခ်ည္ေပး ေျပာရတာေပါ့။ ေသေသခ်ာခ်ာေတြးႀကည့္ေတာ့ သူ ျမင္းခ်ည္ တဲ့ေနရာကို ေျပာင္းခိုင္းတာဟာ အေဆာင္က
ဆရာဆိုျပီး လူေပၚလူေဇာ္ လုပ္လိုက္တာပါပဲ။

အဲဒီေနရာ မွိဳစစိုက္ေတာ့ မွိဳေတြက အရင္ တျခား
ေနရာေတြတုံးကထက္ ပိုထြက္ မွိဳလုံးႀကီးေတြက
အႀကီးႀကီးေတြေပါ့။ ဆရာႀကီး ေဒါက္တာတင္ျမင့္
ကိုေျပာျပေတာ့ ဆရာက သူ နိဳင္ငံျခားမွာ Agaricus မ်ိဳးစုဝင္ မွိဳေတြကို ျမင္းေခ်းေတြနဲ႔
စိုက္တာ ျမင္ဘူးေႀကာင္း ေျပာျပလာတယ္။
ဒါနဲ႔ပဲ ေနာက္ထပ္ မွိဳစိုက္ေတာ့ ျမင္းေခ်းေတြ
ထည့္ထည့္စိုက္ေတာ့တာေပါ့။

မွိဳမ်ိဳးပုလင္း လာဝယ္သူေတြကိုလည္း ျမင္းေခ်း
ထည့္စိုက္ မွိဳပိုထြက္တယ္။ အႀကီးႀကီးေတြပဲ
ဆိုျပီး ျမင္းေခ်းေတြ ထည့္စိုက္ထားတာေတြ
ေခၚေခၚျပရတာအေမာ။ ဒါနဲ႔ သူတို႔လည္း အားက်
ျပီး ျမင္းေခ်းေတြထည့္ထည့္စိုက္လာတာ အဲဒီ ေခတ္က ျမင္းေခ်းေတြကို အေရာင္းအဝယ္ျဖစ္
လိုက္ေသးတယ္။ ေႏြရာသီေရာက္လာေတာ့
ရာသီဥတုကပူ ျမင္းေခ်းေတြကပူနဲ႔ ထြက္လာ တဲ့မွိဳေတြ အပူေလာင္ျပီး ပ်က္ဆီးကုန္ႀကတယ္။
ျမင္းေခ်းက သိပ္ပူတယ္။ သူ႔အစား ႏြားေခ်းထည့္
ရင္ေကာ ရမွာပဲ ဆိုၿပီး ႏြားေခ်းေတြ ထည့္စိုက္ျပန္
တယ္။

ဒီလိုနဲ႔ ေကာက္ရိုးမွိဳစိုက္တဲ့ေနရာမွာ ျမင္းေခ်း
ႏြားေခ်းေတြ ထည့္ထည့္စိုက္တဲ့ ျဖစ္စဥ္ေပၚလာ ေတာ့တာ။ စာအုပ္တစ္အုပ္ထဲမွာ ဖတ္လိုက္ရ
တာ ႏြားေခ်းထည့္စိုက္တာ မႏၲေလး ပုသိမ္ႀကီး ေတာင္သူေတြ စခဲ့တာ ဆိုပါလား။ ဒါက ရယ္စရာ
ျဖစ္စဥ္တစ္ခုပဲ။ မွိဳမ်ိဳးေတြ နိဳင္ငံေတာ္က ကြ်န္
ေတာ္က စမေရာင္းေပးခင္ အဲ့ဒီ ပုသိမ္ႀကီး ပုသိမ္ကေလး ႀကာနီကန္ နတ္စိမ္း ကစ ဟိုး မတၱရာအထိဘယ္သူမွ မွိဳမစိုက္ဘူး။ မ်ိဳးနဲ႔ မွိဳ စစုိက္တာက နန္းေရွ႕က ေက်ာင္းဆရာ။ ဒီကမွ အဲ့ရြာေတြေရာက္တာ။ ပုသိမ္ႀကီးကစ အစဥ္အ ဆက္ ႏြားေခ်းနဲ႔ စိုက္ခဲ့တာဆိုတာ အျဖစ္မွန္နဲ႔ လြဲေနျပီ။ ေတာ္ေတာ့္ကို ရယ္စရာပဲ။

(ေကာက္ရိုးမွိဳစိုက္္တာမွာ ျမင္းေခ်း ေနာက္ပိုင္း ႏြားေခ်း ထည့္စိုက္တာအစ မႏၲေလးတကၠသိုလ္ နဒီေက်ာင္းေဆာက္က) မွတ္ထား။

အဲဒီအခ်ိန္တုံးက ကြ်န္ေတာ္ မွိဳမ်ိဳးေတြကို ပုလင္း ေတြနဲ႔လုပ္တာ။ ေဆးရုံႀကီးမွာ ေသြးပုလင္း တစ္လုံး ၁၀-ျပား။ အေဆာင္ေရာက္ေတာ့ အဲ့ထဲ က ေသြးေတြသြန္။ ေရေဆး မ်ိဳးပြားစာထည့္ အေဆာင္က မိုးျဗဲဒယ္အလြတ္ႀကီးနဲ႔ ပုလင္းေတြ ကိုေပါင္းေပါ့။ AIDS ဆိုတာလည္း မႀကားဖူးေသး
ေတာ့ ေသြးပုလင္းေတြေရေဆးရတာ လက္ရွမိ ေပမဲ့ မေႀကာက္ခဲ့ဘူး။

အဲ့ခ်ိန္ေရာက္ေတာ့ အစိုးရ စိုက္ပ်ိဳးေရးဌာနက
လည္း ေကာက္ရိုးမွိဳ စလုပ္လာျပီ။ သူတို႔က ပုလင္းအရွည္ႀကီးေတြနဲ႕ လုပ္ေရာင္းတာ။
တင္လဲရည္ပုလင္းလို႔ေခၚတဲ့ ပုလင္းေတြေပါ့။
မႏၲေလးေတာင္ေျခ ျမင္းျပိဳင္ကြင္းႀကီးထဲ လြတ္
လပ္ေရးေန႔ ျပည္ ေထာင္စုေန႔ ျပခန္းေတြ ျပ
ေတာ့ သူတို႔က မွိဳစိုက္တာေတြျပတယ္။ အခါရာ သီမဟုတ္ ဆိုျပီး အမ်ားစုက စိတ္မဝင္စားႀက
ဘူး။ စိတ္ဝင္သားတဲ့လူက စစ္ကိုင္း GE တပ္က
တပ္ရင္းမွဴးနဲ႔ မႏၲေလးနန္းေရွ႕က ေက်ာင္းဆရာ
ဦးဝင္းေမာင္ေပါ့။ သူတို႔က စိတ္ဝင္တစားနဲ႔
စိုက္ခ်င္တယ္ဆိုေတာ့ စိုက္ပ်ိဳးေရးမွာက မ်ိဳးမရွိ။
ဒါနဲ႔ နဒီေဆာင္ ကြ်န္ေတာ့္ဆီသြား ဆိုျပီး လႊတ္ လိုက္ေတာ့ ေရာက္လာေတာ့တာေပါ့။

စစခ်င္းေရာင္းရတာက GE တပ္က တပ္ရင္းမွဴး
၅-ပုလင္းေရာင္းရတယ္။ ေပ်ာ္လိုက္တာမွ။
ခု ခင္ဗ်ားတို႔ မ်ိဳးထုတ္ ငါးေထာင္ေရာင္းရတာ
ထက္သာတယ္။ ေနာက္လာဝယ္တဲ့ ေက်ာင္း
ဆရာက ႏွစ္ပုလင္းပဲရေတာ့တယ္။

အေဆာင္မွဴး ဆရာဦးေမာင္ေမာင္ျမင့္က မင္း မ်ိဳးလုပ္ေရာင္း ဒါ နိဳင္ငံမွာ ခုမွ စလုပ္တာ။ အစိုးရ
ကလည္းလုပ္ေနျပီ။ ဖြံ႔ျဖိဳးလာမွာ ေသခ်ာတယ္။ ႀကီးပြါးနိဳင္တယ္ မင္း ႀကိဳးစား ဆိုလာသမို႔
အဲဒီ ေသြးပုလင္းေတြ ဝယ္ဝယ္လုပ္လိုက္တာ
လက္မွာလည္း ပုလင္းဖုံးစူးလို႔ ေသြးထြက္ရတာ
နဲ႔ ပုလင္းကြဲရွလို႔ တကၠသိုလ္ေဆးရုံ ေျပးရတာနဲ႔
အႀကိမ္ႀကိမ္ပါပဲ။

ဆရာေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္း ဒီ မွိဳလုပ္ငန္းဟာ နိဳင္ငံ
မွာ အေတာ္ႀကီးကို က်ယ္ျပန္႔လာခဲ့ပါျပီ။ ႀကီးပြါး
ခ်မ္းသာသူေတြလည္း ဒုနဲ႔ဒယ္နဲ႔ကို ခ်မ္းသာသြား
ႀကျပီ။ ဆရာေျပာခဲ့တဲ့စကား သိပ္မွန္တယ္။ တစ္ခုပဲ အဲ့ ႀကီးပြါး ခ်မ္းသာသြားႀကသူေတြထဲမွာ
ကြ်န္ေတာ္မပါဘူး။ ႀကီးပြါးခ်မ္းသာဖို႔ဆိုတာက
မွိဳပညာ mycology တစ္ခုတည္းနဲ႔ မရဘူး။ စိုက္တတ္ပ်ိဳးတတ္တာ တစ္ခုတည္းနဲ႔ မရဘူး။ ေရာင္းတတ္ ဝယ္တတ္ စီးပြါးေရးအျမင္ အတတ္ ပညာလည္းရွိမွ။

= * = * =* = * =

#crd